Chế độ ăn cho người bệnh đái tháo đường

Tiểu đường còn được gọi là đái tháo đường là một bệnh nội tiết do trong cơ thể thiếu hoặc không có nội tiết tố insulin. Chế độ ăn kiêng giữ một vai trò quan trọng trong việc điều trị bệnh tiểu đường.

• Nguyên tắc xây dựng khẩu phần ăn cho người bệnh
• Cách lựa chọn ngũ cốc và rau qua an toàn cho gia đình

 Nguyên tắc xây dựng chế độ ăn cho người bệnh đái tháo đường:

• Đảm bảo đủ tổng năng lượng để giữ cân nặng bình thường.
• Cần dùng các loại acid béo không no, hạn chế cholesterol ở mức thấp nhất.
• Nên dùng thức ăn giàu chất xơ: thức ăn này làm giảm tăng glucose, cholesterol, triglycerid sau bữa ăn của bệnh nhân đái tháo đường type II
• Đủ vitamin đặc biệt là các vitamin nhóm B để ngăn ngừa thể ceton.
• Phân chia khẩu phần thành nhiều bữa không gây tăng đường huyết quá sức sau ăn. Với bệnh nhân dùng insulin, các bữa ăn nên phù hợp với thời gian tác dụng tối đa của insulin để đề phòng hạ đường huyết.

1. Thức ăn chứa tinh bột:

Nên ăn các loại bánh mì không pha trộn với phụ gia như bánh mì đen, gạo lứt, khoai tây, khoai sọ… lượng tinh bột đưa vào cơ thể người tiểu đường nên bằng khoảng 50-60% người thường. Sử dụng thường xuyên các loại ngũ cốc thô, chà xát ít. Phương thức chế biến chủ yếu là luộc, nướng hoặc hầm, không nên chiên xào.

2. Thức ăn chứa đạm:

Hạn chế tối đa thịt hộp, patê, xúc xích… thay vào đó hãy ăn cá, trứng sữa, các sản phẩm chế biến từ sữa, đậu… nên ưu tiên cá mòi và cá chích vì trong hai loại cá này có chứa chất béo có lợi cho việc chống lại bệnh tim mạch và ung thư.

3. Thức ăn chứa chất béo:

Phải hết sức hạn chế mỡ, lượng cholesterol đưa vào phải dưới 300mg mỗi ngày và lượng mỡ bão hòa phải thay bằng các loại dầu thực vật như dầu đậu nành, dầu olive, dầu mè.

4. Rau, trái cây tươi:

Một ngày nên ăn khoảng 400 gram rau và trái cây tươi. Rau quả tươi vừa có tác dụng chống lão hóa, vừa là thức ăn bổ sung vitamin, muối khoáng tốt nhất. Nên ăn cả xác hơn là ép lấy nước uống, chất xơ ở rau quả là thành phần quan trọng làm giảm đường, làm chậm hấp thu đường và đỡ tăng đường sau khi ăn. Cần tránh các loại trái cây ngọt như nho, xoài, na, nhãn…

5. Chất ngọt:

Chất ngọt là nguyên nhân trực tiếp gây bệnh đái tháo đường, nó làm trầm trọng thêm quá trình bệnh lý, tăng các biến chứng nặng nề của bệnh. Nên sử dụng các chất ngọt nhân tạo có thể thay đường trong nước uống như aspartam và sacharine vừa giúp làm giảm lượng đường ăn vào mà vẫn ngon miệng.

Tóm lại, chế độ ăn ở người bệnh đái tháo đường có cơ cấu năng lượng

như sau: glucid: 50%, protein: 15%, lipid: 35%. 1.3.Thực phẩm nên sử dụng và nên hạn chế:

Chú ý:

Theo các chuyên gia Y khoa Việt Nam Ở bệnh nhân tiểu đường, đường huyết thường tăng cao sau bữa ăn. Vì thế nên cho bệnh nhân ăn nhiều lần và phân bố lượng calo mỗi bữa cho thích hợp.

• 1200-1600 Kcalo/ngày thì nên chia ba bữa theo tỉ lệ 1/3 – 1/3 – 1/3
• 2000-2500 Kcalo/ngày thì nên chia bốn bữa theo tỉ lệ 2/7 – 2/7 – 2/7 – 1/7
• Trên 2500 Kcalo/ngày thì nên chia năm bữa theo tỉ lệ 2/9 – 2/9 – 2/9 – 2/9 – 1/9

Các thực phẩm như trái cây (nhất là lê, táo), rau, đậu, ngũ cốc có thể cung cấp cho cơ thể một lượng đường chậm (tức đường phải qua quá trình tiêu hóa mới trở thành đường hấp thu vào cơ thể) điều đó sẽ giúp cho lượng đường  trong máu không quá cao hoặc quá thấp đồng thời cung cấp chất xơ có ích và chất khoáng kiểm soát lượng đường trong máu.

• Tuỳ tiêu chuẩn phải hạn chế glucid nhưng phải đảm bảo số lượng để người bệnh được ăn no, có thể cho ăn nhiều các loại rau, tăng thịt.
• Không để người bệnh tự ý ăn thêm các chất đường bột ngoài thực đơn.

Trường hợp đang dùng thuốc hạ đường huyết thì nên ăn trước khi ngủ hay thêm bữa vào những bữa ăn chính.