Thông tin Y tế mới nhất
Đột quỵ não (tai biến mạch máu não) là sự xảy ra đột ngột các thiếu sót chức năng thần kinh, thường là khu trú hơn là lan toả, tồn tại quá 24 giờ hoặc gây tử vong trong 24 giờ.
TBMMN gồm 2 loại chính:
- Nhồi máu não hoặc thiếu máu não cục bộ (nhũn não)
- Chảy máu não
Theo các thống kê ở các nước Âu – Mỹ cho thấy trong đột quỵ não thì chảy máu não màng não chiếm 15%, tắc mạch do huyết khối 80%, lấp tắc mạch 5%.
Nguyên nhân và các yếu tố nguy cơ gây đột quỵ não
* Xuất huyết não:
- Chủ yếu là tăng huyết áp, nhất là thể tăng huyết áp kịch phát thường kết hợp với vữa xơ động mạch, đái tháo đường.
- Phồng động mạch bẩm sinh hay mắc phải, phồng động mạch – tĩnh mạch.
- U não hoại tử gây chảy máu.
- Các bệnh do thiếu yếu tố đông máu, suy gan nặng, giảm Prothrombin máu.
- Bệnh lơxêmi cấp tính.
* Nhồi máu não:
- Vữa xơ động mạch.
- U não
- Do co thắt mạch.
- Do lấp mạch: do mảng vữa xơ, do huyết khối.
* Các yếu tố nguy cơ đột quỵ não
- Tăng huyết áp
- Đái tháo đường
- Các bệnh tim mạch.
- Hút thuốc lá.
- Thiếu máu não cục bộ thoảng qua.
- Dùng thuốc tránh thai.
- Protein niệu.
- Béo phì
- Uống rượu.
- Tăng kết dính tiểu cầu.
- Rối loạn lipid máu.
- Tăng acid uric máu.
- Yếu tố di truyền, gia đình.
Xử trí khi có bệnh nhân bị đột quỵ não
Khi người nhà phát hiện thấy bệnh nhân có biểu hiện của các triệu chứng với các đặc điểm xuất hiện và hoàn cảnh xuất hiện như trên, thì người nhà bệnh nhân nên và không nên làm các công việc sau:
Nên:
- Bất động, theo dõi bệnh nhân, sơ cứu duy trì nhịp tim và nhịp thở khi cần thiết.
- Vận chuyển bệnh nhân càng nhanh càng tốt tới một trung tâm cấp cứu gần nhất, tốt nhất là gọi xe cấp cứu chuyên dụng hoặc mời một bác sĩ xử trí và hộ tống vận chuyển.
- Chuẩn bị tâm lý cho mọi người trong gia đình, chủ động đón nhận một thời kỳ chăm sóc, điều trị bệnh nhân lâu dài, vất vả.
Không nên:
- Để bệnh nhân tại nhà chờ đợi sự thuyên giảm tự nhiên của bệnh, hoặc cho rằng bệnh nhân tuổi đã cao không cần đưa đi bệnh viện cứu chữa.
- Trì hoãn để đưa bệnh nhân đi khám trong hoàn cảnh tiện lợi (khám theo tuyến, chờ cho đầy đủ các thành viên gia đình, chờ cho trời sáng mới đưa bệnh nhân đi bệnh viện…. )
- Tự sử dụng các lọai thuốc cấp cứu điều trị mà không có đơn của bác sỹ.
Phòng bệnh
Theo các chuyên gia Y khoa Việt Nam đột quỵ não để lại di chứng tàn phế nghiêm trọng như di chứng vận động, giảm hoặc mất trí tuệ, để lại cho xã hội một gánh nặng, do vậy phòng bệnh có ý nghĩa rất quan trọng
- Phát hiện và điều trị các yếu tố nguy cơ (huyết áp cao, đái tháo đường, các bệnh tim…).
- Dùng thuốc chống đông và thuốc chống kết dính tiểu cầu.
- Phòng các tai biến mạch máu não tái phát.
- Phòng chống loét và bội nhiễm; quản lý và điều trị bệnh nhân ở cộng đồng.
