Sử dụng thuốc để điều trị bệnh và chăm sóc sức khỏe là điều rất cần đối với mọi lứa tuổi. Tuy nhiên, việc hiểu thuốc và số điều cần lưu ý khi dùng thuốc cho các đối tượng khác nhau không phải ai cũng biết.
Thuốc dùng cho trẻ em:
Không được dùng hoặc phải rất thận trọng khi dùng cho trẻ những loại thuốc gây ảnh hưởng xấu đến sự phát triển của cơ thể, vì trẻ em là những cơ thể đang phát triển
Trẻ em, đặc biệt là trẻ sơ sinh có những đặc điểm khác với người lớn:
- Chức năng gan, thận chưa hoàn chỉnh.
- Khả năng liên kết thuốc trong máu kém.
- Thuốc lọc qua thận kém nên dễ tích luỹ.
Vì vậy, nguy cơ ngộ độc thuốc bệnh ở trẻ em cao hơn người lớn rất nhiều. Cần tránh các thuốc dễ gây kích thích hay ức chế thần kinh trung ương, kích thích da, niêm mạc, thuốc gây mất nước, nội tiết tố …
Thuốc dùng cho người cao tuổi:
Người cao tuổi có một số đặc điểm giống với trẻ em:
- Chức năng gan, thận giảm.
- Khả năng thích nghi của cơ thể kém.
- Sức đề kháng giảm.
Ngoài ra, sự hấp thu, phân bố, chuyển hóa và đào thải thuốc đều suy giảm khi tuổi càng tăng.
Vì vậy cần phải điều chỉnh chế độ và liều lượng thuốc cho người cao tuổi để tránh ngộ độc.
Hết sức thận trọng khi cho người cao tuổi sử dụng các thuốc chữa tăng huyết áp, thuốc gây mất nước, thuốc có tác dụng hướng thần kinh …
Thuốc dùng cho phụ nữ:
Phụ nữ thường nhạy cảm với các thuốc tác động trên thần kinh trung ương hơn so với nam giới. Ví dụ tác động kích thích của morphin xảy ra ở phái nữ mạnh hơn so với phái nam.
Cơ thể phụ nữ thường nhỏ hơn và có những thời kỳ sinh lý đặc biệt nên khi dùng thuốc cần lưu ý:
- Chỉ nên dùng thuốc ở liều thấp nhất có tác dụng.
- Thời kỳ kinh nguyệt: tránh dùng các thuốc chống đông, thuốc gây chảy máu, thận trọng khi dùng các thuốc ảnh hưởng đến nội tiết tố.
- Thời kỳ mang thai: trong 3 tháng đầu tốt nhất là không nên dùng bất kỳ loại thuốc nào. Lưu ý rằng các thuốc dùng trong thai kỳ có nguy cơ cao gây ra quái thai, dị dạng và ảnh hưởng nhiều đến sự phát triển thai nhi.
- Thời kỳ cho con bú: các thuốc có tác dụng toàn thân khi dùng ở người mẹ đang cho con bú đều có thể bài tiết qua sữa.
- Một số thuốc tuy nồng độ trong sữa mẹ rất thấp nhưng lại có thể gây hiện tượng quá mẫn cảm ở trẻ.
- Nói chung, những thuốc cần tránh khi bà mẹ mang thai thì cũng không nên dùng khi cho bú.