Danh mục
Trang chủ >> Kiến thức Y học >> Alphachymotrypsin: Đánh giá lợi ích và nguy cơ trước khi sử dụng

Alphachymotrypsin: Đánh giá lợi ích và nguy cơ trước khi sử dụng

Alphachymotrypsin: Đánh giá lợi ích và nguy cơ trước khi sử dụng
5 (100%) 1 vote

Alphachymotrypsin (hay chymotrypsin) là một enzym phân giải protein được điều chế từ chymotrypsinogen, một protein được chiết xuất từ tụy bò. Nó được sử dụng như một hoạt chất chống viêm dạng men với giới hạn chỉ định được đánh giá dựa trên lợi ích và nguy cơ.


Hình 1. Cơ chế của chymotrypsin trong phục hồi tổn thương mô

Alphachymotrypsin có vai trò là một hoạt chất chống phù nề.

Chia sẻ tại mục kiến thức y học cho thấy: Khi được dùng dưới dạng uống, nó có khả năng cắt đứt các liên kết peptid trong chuỗi các acid amin thơm như phenylalanin, tyrosin, tryptophan, methionin, norleucin và norvalin. Quá trình này ngăn chặn hình thành sợi tơ huyết và ức chế quá trình hình thành các lớp rào bao quanh mạch máu và mạch bách huyết, giảm hiện tượng phù nề và tắc mạch trong các quá trình viêm, đặc biệt là sau chấn thương, phẫu thuật và bỏng. Thuốc này có hiệu quả trong việc thúc đẩy phục hồi nhanh chóng của các tổn thương mô cấp tính.

Dược sĩ Cao đẳng Dược TPHCM chia sẻ: Theo một thử nghiệm lâm sàng ngẫu nhiên được thực hiện bởi Goel và đồng nghiệp trên 156 bệnh nhân, việc điều trị chymotrypsin cho bệnh nhân chấn thương mô mềm do tai nạn đã giúp tăng tốc quá trình phục hồi và rút ngắn đáng kể thời gian hồi phục. Brakenbury và Kotowski cũng đã chứng minh rằng chymotrypsin cải thiện tỷ lệ phục hồi ở bệnh nhân bị bong gân cổ chân thông qua một thử nghiệm mù đôi có nhóm đối chứng trên 252 bệnh nhân với bong gân ở dây chằng giữa/bên của mắt cá chân đã được cố định. Thử nghiệm của Latha và đồng nghiệp trên 30 bệnh nhân bị bỏng độ 2 (diện tích da 20-30%) chứng minh vai trò của chymotrypsin như một chất chống viêm dạng men trong việc giảm thiểu tổn thương mô do enzyme phân giải protein. Chymotrypsin duy trì nồng độ cao của alpha-1 antitrypsin và alpha-2 macroglobulin trong thời gian dài, tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình lành vết thương bỏng bằng cách giảm viêm, phù nề và hoạt tính của các gốc oxy hóa.

Trước đây, tính khả năng giảm phù nề của alpha-chymotrypsin được áp dụng khá rộng rãi trong nhiều tình trạng viêm khác nhau, bao gồm viêm cấp tính đường hô hấp và tai-mũi-họng. Tuy nhiên, lợi ích của chymotrypsin trong giảm viêm đường hô hấp và tai-mũi-họng chưa được chứng minh rõ ràng qua các thử nghiệm lâm sàng. Hơn nữa, đã ghi nhận ngày càng nhiều phản ứng phụ của thuốc, bao gồm cả phản ứng phòng vệ. Sau quá trình đánh giá lợi ích/nguy cơ, các hướng dẫn hiện tại khuyến cáo hạn chế việc chỉ định chymotrypsin cho các trường hợp chỉ khi lợi ích thực sự vượt trội so với nguy cơ.

Các vấn đề có liên quan đến Alphachymotrypsin

Trong quá trình thu thập và phân tích dữ liệu về báo cáo về phản ứng có hại từ các cơ sở y tế, Trung tâm Quốc gia về thông tin thuốc và theo dõi phản ứng có hại của thuốc (Trung tâm DI&ADR Quốc gia) đã nhận thấy một sự tăng đáng kể trong báo cáo về các phản ứng có hại nghiêm trọng liên quan đến các dạng chế phẩm của hoạt chất alphachymotrypsin tại Việt Nam.

Alphachymotrypsin là một enzym phân tử lớn có tính kháng nguyên mạnh và có khả năng gây ra các phản ứng dị ứng và phản vệ do phóng thích histamin từ tế bào mast. Dược thư Quốc gia (2018) đã cảnh báo về khả năng xảy ra các phản ứng dị ứng nghiêm trọng (bao gồm cả sốc phản vệ) sau tiêm chymotrypsin vào cơ. Dữ liệu từ Trung tâm Giám sát Thuốc Toàn cầu của Tổ chức Y tế Thế giới (UMC) đã đề cập đến tín hiệu an toàn liên quan đến sốc phản vệ do chymotrypsin (theo bản tin WHO Pharmaceuticals Newsletter – Số 01 năm 2017). Các nghiên cứu về tín hiệu phản vệ từ các sản phẩm chứa alphachymotrypsin từ năm 2010-2014 tại Việt Nam cũng cho thấy kết quả tương tự.

Hình 2. Số lượng báo cáo ADR, bao gồm phản vệ, liên quan đến alpha-chymotrypsin từ 2010-2017 tổng kết từ trung tâm DI&ADR Quốc gia

Giới hạn điều kiện chỉ định của Alphachymotrypsin

Hiện nay, một số quốc gia đã ngừng sử dụng hoạt chất Alphachymotrypsin. Tại Việt Nam, các dạng thuốc viên nén và viên ngậm dưới lưỡi đã được sử dụng để giảm triệu chứng viêm kèm hoặc không kèm nhiễm khuẩn (như viêm da mô mềm, viêm đường hô hấp). Còn các dạng thuốc tiêm bắp được sử dụng trong hậu phẫu và điều trị chấn thương.

Vì vậy dược sĩ tại các trường Cao đẳng Dược Hà Nội cho biết, Cục Quản lý Dược đã phát hành công văn số 22098/QLD-ĐK để thay đổi điều kiện chỉ định việc sử dụng Alphachymotrypsin đường uống và dưới lưỡi, chỉ dùng trong trường hợp điều trị phù nề sau chấn thương, phẫu thuật, bỏng (chỉ khi có bằng chứng lâm sàng chứng minh lợi ích vượt trội so với nguy cơ). Hiện nay, Bảo hiểm Xã hội chỉ thanh toán chi phí sử dụng Alphachymotrypsin cho việc điều trị phù nề sau chấn thương, phẫu thuật, bỏng (theo quy định tại thông tư 30/2018/TT-BYT).

Nguồn: ykhoaviet.edu.vn tổng hợp

Có thể bạn quan tâm

Bệnh khô mắt: Nguyên nhân và cách điều trị

Bệnh khô mắt: Nguyên nhân và cách điều trị5 (100%) 1 vote Bệnh khô mắt …

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *